Tijd om af te rekenen met de haat tegen links

Het nieuwe kabinet is te danken aan een (mede door Ronald Plasterk geframede) haat tegen links. GL-PvdA moet de harten weer zien te veroveren, bepleit Binnert de Beaufort.

PVV, NSC, VVD en BBB sloten een hoofdlijnenakkoord over het vormen van een extraparlementair kabinet met PvdA-lid-gone-rogue Ronald Plasterk als beoogd premier. Met deze historische gebeurtenis krijgt de groeiende kloof tussen links en rechts, tussen theoretisch en praktisch opgeleid, tussen ‘woke’ en ‘anti-woke’, een markante politieke betekenis waarbij de balans nadrukkelijk uitslaat naar rechts. Daarmee loopt de Nederlandse politiek in lijn met een internationale trend die zichtbaar wordt in landen als Hongarije, Polen, Italië, maar ook de VS.

De (radicaal-)rechts-conservatieve coalitie van PVV, NSC, VVD en BBB lijkt vooral verenigd in haar afkeer van links. Deze wordt gevoed door de achterban van die partijen die in GroenLinks-PvdA ‘het kwaad’ ziet, vertegenwoordigd door politiek leider en PvdA’er Frans Timmermans, en de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema (GroenLinks). De haat tegen links is voor een belangrijk deel te danken aan framing, waar iemand als Plasterk, als columnist van De Telegraaf, een belangrijke bijdrage aan heeft geleverd: “De klassieke links-rechts as is in veel opzichten achterhaald. Maar dat politiek links de kant van Hamas kiest, is echt onbegrijpelijk.”

Natuurlijk kiezen de democraten van GroenLinks-PvdA niet de kant van een antidemocratische haatclub als Hamas, op een paar hopeloze dwaallichten na die elke band met de realiteit verloren. Maar alle goede standpunten ten spijt, en ondanks de goede rapportcijfers die GroenLinks-PvdA telkens weer krijgt van het Centraal Planbureau voor economie, klimaat en armoedebestrijding, weet de linkse samenwerking in deze vorm geen harten te veroveren bij de gewenste achterban. En dat komt niet alleen door framing. GroenLinks-PvdA heeft zich in taal en cultuur steeds meer vervreemd van de mensen voor wie ze zegt op te komen. Campagnes over het uitbannen van fossiele brandstoffen en het beschermen van de lhbti+-gemeenschap bereiken alleen de achterban die GroenLinks-PvdA al heeft. Net zoals oproepen tot ‘het beschermen van de rechtsstaat’ tegen Wilders vooral preken voor eigen kerk is.

Het beschermen van de rechtsstaat tegen radicaal-rechts doe je als democratisch links door verkiezingen te winnen. Verkiezingen win je niet door het ‘mensen beter uit te leggen’, of door mensen continu onder de neus te wrijven dat hun manier van leven achterhaald, achterlijk en racistisch is. Verkiezingen winnen doe je door een brug te slaan tussen groepen, door een geloofwaardig alternatief te bieden waarmee je groepen niet alleen rationeel, maar ook emotioneel aan je bindt én met elkaar verbindt.